Kościół farny św. Jakuba w Mogilnie – kościół parafialny pod wezwaniem św. Jakuba. Znajduje się na szlaku Droga św. Jakuba nad Jeziorem Mogileńskim.
Historia[]
Fara
.JPG){kind=link}
Zabytkowa, drewniana dzwonnica
Parafia św. Jakuba istniała w Mogilnie od ok. 1145 roku, kiedy rycerz Zbylut z rodu Pałuków ufundował tutaj drewnianą lub murowaną w stylu romańskim świątynie. Przeznaczona była ona dla ludności osady (miastem Mogilno było od 1398 roku), podczas gdy przyklasztorny kościół św. Jana miał służyć zakonnikom. W 1419 roku prymas Polski, Mikołaj Trąba oddał kościół farny pod opiekę benedyktynom z klasztoru. Od tej chwili jeden z zakonników dbał o parafię i pełnił funkcję proboszcza. Po kasacie zakonu w 1833 roku kościół św. Jana jako większy i okazalszy zaczął pełnić funkcję głównego miejsca liturgicznego w mieście, w 1867 r. na jego rzecz fara straciła godność siedziby parafii. Do pełni łask powróciła w roku 1925, kiedy powstała osobna parafia św. Jana, a miasto Mogilno i okoliczne wioski podzielono na dwa probostwa.
Architektura[]
Obecny kościół jest gotycki i pochodzi z 1511 roku. Od tego czasu był wielokrotnie remontowany - dobudowano także dwie kruchty: przy głównym wejściu w 1839 r., południową w 1937 r. według projektu Stefana Cybichowskiego. Późnogotycka świątynia składa się z jednej nawy i prezbiterium. Na nietynkowanych, ceglanych murach zachowały się dekoracje. Od strony ulicy Benedyktyńskiej widoczna jest wnęka, w której znajduje się rzeźba św. Jakuba z 1936 roku. Na uwagę zasługuje pisownia staropolska (imię zapisano jako Jakób). Z drugiej części świątyni, od strony skarpy nad jeziorem na murach znaleźć można rozmaite napisy m.in. datę fundacji obecnej świątyni - 1511 wraz z herbem klasztornym, który obecnie stanowi herb Mogilna.
Najcenniejszym elementem wyposażenia jest krucyfiks z 1511 roku wiszący na ścianie ołtarzowej oraz rzeźby Maryi i św. Jana, a także obraz św. Jakuba. Ołtarz główny pochodzi z 1891, boczne pochodzą z drugiej połowy XVIII wieku i utrzymane są w stylu rokokowym. W kościele zachowały się cztery gotyckie portale. Dzisiaj znajdują się tam także tablice pamiątkowe na część ks. Piotra Wawrzyniaka i Józefa Glempa, który w mogileńskiej farze odprawił swoją mszę prymicyjną.
Otoczenie[]
Obok kościoła farnego znajduje się dzwonnica drewniana wybudowana pod koniec XVIII wieku. Obecnego kształtu nabrała jednak po gruntownej modernizacji z 1891 roku. Znajdują się tam dwa dzwony: pierwszy z nich ozdobiony został obrazem Ukrzyżowania i opatrzony jest datą 1580 (chociaż zapewne oznacza ona odlanie na nowo starszego dzwonu); drugi pochodzi z 1926. W kościelnym otoczeniu znajduje się lipa o obwodzie 400 cm, która uznana została za pomnik przyrody. Przy świątyni stoi również grota z rzeźbą Matki Boskiej z Lourdes zbudowana w 1937 r. Od strony prezbiterium opada skarpa ku Jeziorze Mogileńskiemu. Pod kościołem wiedzie promenada spacerowa z parku do klasztoru, przy kościele farnym znajdują się schody na ten chodnik.
Obok kościoła znajduje się budynek plebani wybudowany w I połowie XIX wieku w stylu klasycystycznym. W 1891 roku przeprowadzono remont generalny w wyniku którego budynek stracił swój dawny styl, ale odzyskał funkcjonalność. Za zmiany i generalny rozwój parafii i całego miasta odpowiedzialny jest ks. Piotr Wawrzyniak. Działalność proboszcza i społecznika upamiętnia tablica na plebanii i znajdującej się obok, przy ulicy Benedyktyńskiej, salce prałackiej.
| Gmina MOGILNO | Chabsko • Gębice (kościół św. Mateusza) • Kwieciszewo (kościół św. Marii Magdaleny, kościół ewangelicki) • Mogilno (klasztor pobenedyktyński, kościół farny, cmentarz, park miejski) • Niestronno • Wieniec • Wylatowo (kościół św. Piotra i Pawła) |
|---|---|
| Gmina STRZELNO | Strzelno (kościół Świętej Trójcy i Najświętszej Marii Panny • rotunda św. Prokopa) |
| Gmina DĄBROWA | Dąbrowa |
| Gmina JEZIORA WIELKIE | Przyjezierze |