Przewodnik Wiki
Advertisement

Bazylika św. Janów ul. Żeglarska w Toruniu2 N
Cathedral of St. John the Baptist and St
Torun sw Janow from Zeglarska Str
Torun sw Janow z ratusza

Widok z ratusza

Torun Katedra Janow
Torun kosciol ss Janow z mostu drogowego
Medieval Town of Torun Poland (355456506)
Bazylika św. Janów ul. Żeglarska w Toruniu1 N
Torun Digitus Dei po renowacji
Wejście do katedry od strony północnej
Toruń, Katedra św. św. Janów, ul. Żeglarska (fasada wschodnia) (OLA Z
Toruń, katedra św. św. Janów, (fasada zach.) ul. Żeglarska (4) (OLA Z
Torun Cathedral 03
Torun Cathedral 04
Torun Cathedral 05
Torun Cathedral 07

Bazylika katedralna śś. Janów w Toruniu nazywana także Katedrą Świętojańską - gotycki, najstarszy w Toruniu kościół dominujący nad miastem. Jego patronami jest dwóch świętych Janów - Chrzciciel i Ewangelista.

Budowę świątyni zaczęto już w roku 1260. Swój aktualny wygląd wielkiej, trójnawowej hali z charakterystyczną, potężną wieżą uzyskał w XV wieku - w latach 1468/73 podwyższono nawy. Miało to też znaczenie symboliczne - w końcu nie dawno wypędzono z Torunia Krzyżaków. Co ciekawe wówczas w katedrze działało ok. 70 duchownych. Katedra robi duże wrażenie - jest jedną z większych gotyckich kościołów w tej części Europy. W czasach jagiellońskich gościła królów na nabożeństwach, którzy często zjawiali się w Toruniu, wybierano tam rajców i ławników miejskich. Monumentalna bryła mówiła jasno jak bogatym i znaczącym miastem był Toruń w średniowieczu i początku nowożytności. W czasach reformacji, katedra Świętojańska pozostała katolicka, a rezydujący w niej jezuici prowadzili działalność kontrreformacyjną. 

W skład cennego wyposażenia wnętrza wchodzi m.in. gotycka chrzcielnica, w której prawdopodobnie ochrzczony został Mikołaj Kopernik oraz jego najstarszy pomnik (1776 rok). W prezbiterium zachowały się malowidła ścienne z XIV wieku i monumentalny obraz "Sąd Ostateczny" (6,4 x 5,1 m.): Chrystus na Drzewie Życia i św. Janów - Ewangelisty i Chrzciciela. W ołtarzu głównym znajduje się późnogotycki tryptyk wykonany w warsztacie toruńskim. Charakterystyczną rzeźbą dla katedry Świętojańskiej jest "Piękna Madonna Toruńska". Oryginał pochodził z XIV wieku, dzisiaj możemy oglądać tylko kopie, ponieważ figurka została zrabowana przez nieznanego żołnierza niemieckiego w czasie II wojny światowej.

Niewątpliwie dużą osobliwością toruńskiej katedry jest także dzwon "Tuba Dei". Jest to wielki dzwon zawieszony od 1500 r. w wieży kościoła. Zajmuje drugie miejsce w Polsce (po krakowskim Zygmuncie) pod względem wielkości średniowiecznych dzwonów - jest wysoki na 2 metry, a waży aż 7,5 tony. Charakterystyczny dla katedry jest także zegar flisaczy wiszący w zewnętrznej stronie wieży.

Katedra w Toruniu w ogóle nie ucierpiała podczas działań wojennych XX wieku w odróżnieniu od gdańskiej bazyliki. Do naszych czasów przetrwała jako symbol świetności Torunia i jako piękna część panoramy Starówki widzianej z drugiego brzegu Wisły.

Katedry w Polsce

Archikatedry BiałystokCzęstochowaFromborkGdańskGnieznoKatowiceKrakówLublinŁódźPoznańPrzemyślSzczecinWarszawaWrocław
Katedry Bielsko-BiałaBydgoszczDrohiczynElblągEłkGliwiceGorzów WielkopolskiKaliszKielceKoszalinLegnicaŁomżaŁowiczOpolePelplinPłockRadomRzeszówSandomierzSiedlceSosnowiecŚwidnicaTarnówToruńWarszawaWłocławekZamośćKatedra polowa Wojska Polskiego w Warszawie
Konkatedry ChełmżaGdańskGołdapKamień PomorskiKołobrzegKwidzynLubaczówOlsztynOstrów WielkopolskiPrabutySokołów PodlaskiStalowa WolaSuwałkiWarszawaZielona GóraŻywiec
Advertisement